Autophagy – Fasting – Tương quan
Đã bao giờ bạn được nghe đến hai khái niệm trên? Có thể Fasting (Tiết thực) đã rất quen thuộc, nhưng Autophagy giường như vẫn là một khái niệm còn khá mới trong từ điển sức khỏe ngày nay. Autophagy – Fasting – Tương quan giữa chúng – tưởng không liên quan – nhưng lại liên quan không tưởng sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
1. Autophagy là gì?
Autophagy bắt nguồn từ tiền tố tiếng Hy Lạp. Trong đó, Auto nghĩa là tự động, và Phagy nghĩa là tự ăn. Do đó, Autophagy mang hàm ý dễ hiểu nhất là ‘’tế bào tự ăn tế bào’’.
Dưới góc độ khoa học, Autophagy được gọi với cái tên ‘’Tự thực bào’’, là cách cơ thể làm sạch các tế bào bị tổn thương, để tái tạo các tế bào mới hơn, khỏe mạnh hơn (Theo Priya Khorana, Tiến sĩ dinh dưỡng Đại học Columbia).
2. Vai trò của Tự thực bào?
Tự thực bào đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng nội môi của sức tế bào, mang đến các tế bào khỏe mạnh hơn, nên loại bỏ tế bào hư hỏng và rối loạn.
Nó giúp ích trong lĩnh vực sức khỏe, bao gồm ung thư, tiểu đường, rối loạn tự miễn dịch, nhiễm trùng và bệnh thoái hóa thần kinh và tim mạch.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc kích hoạt cơ chế này có thể cải thiện lão hóa và kéo dài tuổi thọ.
Đặc biệt, cơ chế này giúp loại bỏ các Protein độc hại khỏi các tế bào do các bệnh thoái hóa thần kinh, như bệnh Parkinson và bệnh Alzheimer gây ra.
Ngoài ra, trong tương lai gần, các nhà nghiên cứu tin rằng tự thực bào sẽ là một liệu pháp điều trị ung thư hữu hiệu.
3. Vậy, Tự thực bào tốt hay xấu?
Quá trình này sẽ trở nên có hại nếu rơi vào trạng thái tự thực quá mức. Sự rối loạn điều hòa – quá ít hoặc quá nhiều — có thể dẫn đến sự phát triển bất thường và giết chết tế bào.
Ví dụ, việc ngừng tự động thở trong một thời gian dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của tế bào và dẫn đến rối loạn, bao gồm hình thành khối u.
Dựa trên nghiên cứu, có những cách an toàn và thiết thực để thúc đẩy cơ chế tự thực bào ở một mức độ hữu ích và phù hợp.
4. Cách đưa cơ thể vào trạng thái Tự thực bào?
Có nhiều cách để đưa vào trạng thái tự thực bào, bao gồm hạn chế lượng calories hằng ngày, tập thể dục và
nhịn ăn. Một số loại thực phẩm và thuốc cũng có thể kích thích cơ chế này.
Hạn chế calories khoảng 10-40% lượng calories tổng thể, là một trong những cách thúc đẩy mạnh nhất. Nghiên cứu lâm sàng chỉ ra rằng việc hạn chế calo trong thời gian dài (3-15 năm) sẽ giúp gia tăng biểu hiện của các gen tự thực bào để loại bỏ protein và các bào quan bị rối loạn chức năng.
Tập thể dục cũng là phương pháp giúp kích hoạt nhanh cơ chế này, ở các mô cơ vận động. Theo một nghiên cứu, tập thể dục có thể thúc đẩy quá trình tự thực bào ở các cơ quan điều hòa trao đổi chất, gồm cơ, gan, tuyến tụy và mô mỡ.
5. Mỗi tương quan giữa Autophagy và Fasting
Hãy nhớ rằng Tự thực bào theo nghĩa đen có nghĩa là “tự ăn”. Vì vậy, điều đó có nghĩa rằng:
“Tiết thực là phương pháp hiệu quả nhất’’ để thiết lập cơ chế này. (Tiến sĩ tim mạch Luiza Petreĩ Petre cho biết). Do đó, giữa Autophagy và Fasting có mối tương quan mật thiết.
Có hai chế độ nhịn ăn hữu ích nhất để kích hoạt quá trình này, đó là chế độ ăn kiêng Keto và chế độ nhịn ăn gián đoạn hoặc kéo dài.
Chế độ ăn kiêng keto sử dụng 75% lượng calo hàng ngày từ chất béo và chỉ từ 5%-10% từ carbs (Tinh bột).
Sự thay đổi nguồn calo này sẽ khiến cơ thể thay đổi con đường trao đổi chất: bắt đầu sử dụng chất béo để làm năng lượng thay vì glucose – từ carbohydrate (Đường từ tinh bột).
Để đối phó với sự tiết chế này, cơ thể sẽ bắt đầu sản xuất các thể xeton có nhiều tác dụng bảo vệ.
Ngoài ra,
chế độ nhịn ăn (gián đoạn và kéo dài) cũng giúp ích cho quá trình Tự thực bào. Một nghiên cứu chéo năm 2019 về nhóm 11 người thừa cân tuân theo lịch trình ăn hạn chế thời gian (rTRF) và một lịch trình ăn uống bình thường.
Kết quả là, lịch trình eTRF giúp cải thiện tuổi thọ, tăng 22% sản xuất gen tự động LC3A, chỉ sau bốn ngày. Tương quan giữa Autophagy – Fasting cũng cho thấy duy trì chế độ
nhịn ăn sẽ giúp ích cho việc thúc đẩy tự thực bào diễn ra nhanh chóng.
6. Những loại thực phẩm thúc đẩy / ức chế Tự thực bào?
Các nghiên cứu gần đây đã chứng minh rằng chất Polyphenol tìm thấy trong thực vật sẽ kích thích Tự thực bào và giúp kéo dài tuổi thọ. Ngoài ra, còn có Resveratrol – chất cảm ứng tự thực được tìm thấy trong vỏ quả nho và các loại hạt. Các polyphenol khác bao gồm quercetin, catechin trà xanh và curcumin. Các loại thực phẩm sau đây chứa polyphenol sẽ giúp thúc đẩy quá trình tự thực bào:
Trà xanh, Vỏ nho (rượu vang đỏ), Quả hạch, Hành, Táo, Quả mọng, Nghệ, Đậu nành, Cây kế sữa.Điều thú vị là, thức uống làm từ protein có thể làm giảm hoạt động của tự thực bào. Trong một thử nghiệm về 8 thanh niên cho uống nước có protein / carb sau khi hoàn thành 36 giờ nhịn ăn. Kết quả là, đã ghi nhận sự sụt giảm tự thực bào khi họ dùng đồ uống giàu protein (bột whey giàu leucine hoặc protein làm từ đậu nành). Ngoài ra, nghiên cứu còn cho thấy glucoza và carbohydrate.không ảnh hưởng đến quá trình Tự thực bào.
Điểm mấu chốt về Tự thực bào và Nhịn ăn:
- Tự thực bào là hình thức quản lý tế bào, trong đó các protein bị gấp khúc, các bào quan bị hư hỏng và mầm bệnh bị phân hủy và loại bỏ khỏi tế bào sẽ ‘bị ăn’’ để tái tạo tế bào mới.
- Quá trình này đóng một vai trò quan trọng trong lĩnh vực sức khỏe, và giống như nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể, tự thực bào sẽ giảm dần theo tuổi tác.
- Hạn chế lượng calo dung nạp, tập thể dục đều đặn và nhịn ăn là những cách hữu ích để thúc đẩy tự thực bào.
- Polyphenol, hợp chất có lợi cho sức khỏe được tìm thấy trong thực vật, đóng một vai trò trong việc kích hoạt cơ chế Tự thực bào. Trong khi đó, những loại thức uống giàu đạm lại ức chế quá trình trên.
- Nhận thấy được sự tương quan giữa Fasting – Autophagy để điều chỉnh chế độ ăn uống hằng ngày.
- Cần nghiên cứu thêm để hiểu đầy đủ về lợi ích và ý nghĩa của quá trình tự thực bào đối với con người.
Trà xanh, Vỏ nho (rượu vang đỏ), Quả hạch, Hành, Táo, Quả mọng, Nghệ, Đậu nành, Cây kế sữa.
